PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ VIÊM GIÁC MẠC DO HSV
I. TRIỆU CHỨNG VIÊM GIÁC MẠC DO HSV
1. Chủ quan: Chảy nước mắt, giảm thị lực, chói. Tiền sử đã bị nhiều lần.
2. Khách quan:
– Tổn thương da mi: mụn nước
– Viêm kết mạc
– Bệnh lý ở biểu mô giác mạc
• Viêm giác mạc chấm
• Viêm giác mạc hình cành cây
• Viêm loét giác mạc hình bản đồ
– Loét do loạn dưỡng thần kinh: ổ loét vô trùng, bờ nhẵn trên vùng nhu mô bị tổn thương dai dẳng.
– Bệnh ở nhu mô giác mạc
• Viêm giác mạc hình đĩa
• Viêm giác mạc nhu mô hoại tử
– Viêm màng bồ đào, viêm nội mô
II. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
1. Viêm giác mạc do Herpes Zoster
2. Tróc giác mạc tái phát
III. NGUYÊN NHÂN: HSV1
IV. CẬN LÂM SÀNG – PCR
V. ĐIỀU TRỊ VIÊM GIÁC MẠC DO HSV
1. Tổn thương da mi:
– Pde Zovirax 3% tra 5 lần/ngày
– Acyclovir 0.2g 1-2 viên x 5 lần/ngày
– Chườm ấm 3 lần/ngày
– Các thuốc điều trị 7-14 ngày cho đến khi triệu chứng giảm.
– Nâng tổng trạng, giảm đau, hạ áp (nếu có tăng nhãn áp)
2. Bệnh lý biểu mô giác mạc:
– Pde Zovirax 3% tra 5 lần/ngày
– Col. Atropin 1% x 2 lần/ngày
– Cạo biểu mô
– Có thể uống Acyclovir 0.2g 1-2 viên x 5 lần/ngày
– Nếu loét dạng bản đồ thêm kháng sinh phổ rộng phòng ngừa.
– Nếu loét rìa thêm corticoid tại chỗ sau khi đã khởi đầu điều trị với kháng virus tại chỗ vài ngày.
– Nâng tổng trạng, giảm đau, hạ áp (nếu có tăng nhãn áp)
3. Loét do loạn dưỡng thần kinh: điều trị chủ yếu là dinh dưỡng và ngừa bội nhiễm
– Ngưng thuốc kháng virus tại chỗ
– Nước mắt nhân tạo không chất bảo quản
– Kháng sinh phổ rộng dự phòng
– Nâng tổng trạng, giảm đau, hạ áp (nếu có tăng nhãn áp)
4. Bệnh nhu mô giác mạc:
– Viêm giác mạc hình đĩa:
• Col. Atropin 1% x 2 lần/ngày
• Col. Predfort 1% x 4 lần/ngày
• Acyclovir 0.2g 2viênx 2 lần/ngày
• Nâng tổng trạng, giảm đau, hạ áp (nếu có tăng nhãn áp)
– Viêm giác mạc nhu mô hoại tử
• Acyclovir 0.2g 1viênx 5 lần/ngày và pde tại chỗ điều trị trước vài ngày
• Điều trị giống viêm giác mạc hình đĩa với corticoid và theo dõi sát tình trạng loét.
• Trường hợp biến chứng thủng có thể dán keo hoặc ghép màng ối
• Nâng tổng trạng, giảm đau, hạ áp (nếu có tăng nhãn áp)
5. Bệnh nội mô giác mạc, viêm màng bồ đào
– Acyclovir 0.2g 1-2 viên x 5 lần/ngày trong vài ngày sau đó có thể điều trị giống viêm nhu mô giác mạc.
– Nâng tổng trạng, giảm đau, hạ áp (nếu có tăng nhãn áp)
6. Viêm giác mạc do HSV tái phát: có từ 2 lần bị viêm giác mạc trở lên
– Acyclovir 0.2g 1-2 viên x 5 lần/ngày
– Trường hợp bị Viêm giác mạc bệnh lý biểu mô tái phát trên 2 lần/ năm có thể dùng Acyclovir 0.2g 2 viên x 2 lần/ngày trong thời gian dài.
– Nâng tổng trạng, giảm đau, hạ áp (nếu có tăng nhãn áp)
VI. THEO DÕI VIÊM GIÁC MẠC DO HSV
– Đánh giá bệnh nhân từ 2-7 ngày dựa vào kích thước tổn thương biểu mô, ổ loét, chiều dày giác mạc, phản ứng tiền phòng và nhãn áp.
– Thuốc kháng virus sử dụng 5 lần ngày trong 7-14 ngày, sau đó giảm 4 lần ngày trong 4 ngày. Không dùng quá 21 ngày ngay khi cả viêm loét chưa lành.
– Trong tổn thương nhu mô giác mạc, steroid tại chỗ cần giảm liều từ từ, và từ nồng độ cao- thấp.
+ Col. Predfort 1%, Col. Lotepredrol 0.5% và Col. FML 0.1%
+ Thuốc kháng virus tại chổ và toàn thân được sử dụng cho đến khi steroid sử dụng 1 lần/ 1 ngày. Thời gian có thể kéo dài từ 6-8 tuần.
– Có thể dùng kháng virus toàn thân lâu dài Acyclovir 0.2g 2 viên x 2 lần/ngày nếu tiền sử bị tái phát nhiều lần. Khi đó phải theo dõi chức năng gan thận.
– Trường hợp tăng áp điều trị kết hợp Col.Timolol 0.5% 2 lần ngày và Acetazolamide 0.25g
* Tài liệu tham khảo:
1. Ehlers, Justis P.; Shah, Chirag P. (2008) Wills Eye Manual, The: Office and Emergency Room Diagnosis and Treatment of Eye Disease. Lippincott William & Wilkim
2. F. Hampton Roy, Frederick W. Fraunfelder (2008). Current Ocular Therapy, 6th Edition.
3. Krachmer Mannis Holland (2005). Cornea
Bacsidanang.com – Thông tin khám bệnh ở Đà Nẵng, Thiết bị y tế Gia đình Đà Nẵng .
Danh bạ bác sĩ, phòng khám ở Đà Nẵng, dịch vụ y tế, khám tiết niệu nam khoa ở Đà Nẵng, phẫu thuật thẩm mỹ ở Đà Nẵng, thiết bị y tế gia đình Đà Nẵng, thực phẩm chức năng Đà Nẵng.
