Dexamethasone là thuốc gì? Công dụng; liều dùng; chỉ định; chống chỉ định bacsidanang.com
Tác dụng
Tác dụng của dexamethasone là gì?
Dexamethasone là thuốc dùng để điều trị những bệnh như thấp khớp, rối loạn chức năng máu hoặc hormon, hệ miễn dịch, dị ứng, một số bệnh nhất định về da và mắt, bệnh hô hấp, một số bệnh đường ruột và ung thư nhất định. Thuốc cũng được dùng để thử nghiệm rối loạn tuyến thượng thận (hội chứng Cushing).
Dexamethasone thuộc nhóm thuốc corticosteroid (glucocorticoid). Thuốc làm giảm phản ứng phòng vệ tự nhiên của cơ thể và giảm những triệu chứng như sưng tấy hay phản ứng dị ứng khác.
Thuốc này cũng có thể được dùng để trị buồn nôn, nôn mửa gây ra bởi hóa trị liệu trong ung thư.
Bạn nên dùng dexamethasone như thế nào?
Uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Dùng kèm với thức ăn hoặc sữa để tránh khó chịu dạ dày. Uống thuốc với một cốc nước đầy (240 mL). Nếu bạn dùng thuốc dạng dung dịch, hãy dùng dụng cụ đo liều y khoa, đừng dùng muỗng ở nhà vì liều đo được có thể không chính xác.
Nếu bạn dùng thuốc 1 lần hằng ngày, hãy uống vào buổi sáng trước 9 giờ. Nếu bạn uống vào những thời điểm khác nhau, hãy làm dấu trên lịch nhắc nhở.
Liều dùng và thời gian dùng sẽ tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và khả năng đáp ứng điều trị của bạn. Bác sĩ có thể giảm liều từ từ để giảm thiểu các tác dụng phụ
Dùng thuốc thường xuyên để đạt kết quả tốt nhất. Để dễ nhớ, hãy uống vào cùng thời điểm mỗi ngày. Hãy tiếp tục uống thuốc đủ liều dù bạn đã cảm thấy khỏe hơn sau vài ngày. Đừng ngưng thuốc mà không hỏi ý kiến của bác sĩ. Một vài tình trạng có thể trở nên tệ hơn sau khi ngưng thuốc đột ngột. Liều thuốc của bạn cần được giảm dần dần.
Hãy báo với bác sĩ nếu tình trạng của bạn không cải thiện hoặc trở nên tệ hơn.
Bạn nên bảo quản thuốc dexamethasone như thế nào?
Bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm. Không bảo quản trong ngăn đá. Mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì, hoặc hỏi dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Không vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước trừ khi có yêu cầu. Vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng. Tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác thải địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn.
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng thuốc dexamethasone cho người lớn là gì?
Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh hen suyễn – cấp tính
- Thuốc uống, thuốc tiêm tĩnh mạch, thuốc tiêm bắp: 0,75 đến 9 mg mỗi ngày chia nhiều liều mỗi 6 đến 12 giờ.
Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh Croup
- Thuốc uống, thuốc tiêm tĩnh mạch, thuốc tiêm bắp: 0,75 đến 9 mg mỗi ngày chia nhiều liều mỗi 6 đến 12 giờ.
Liều dùng thông thường cho người lớn để kháng viêm
- Thuốc uống, thuốc tiêm tĩnh mạch, thuốc tiêm bắp: 0,75 đến 9 mg mỗi ngày chia nhiều liều mỗi 6 đến 12 giờ.
Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh phù não
- Tiêm tĩnh mạch một lần dexamethasone 10mg, sau đó mỗi 6 giờ tiêm bắp liều 4mg cho đến khi các triệu chứng biến mất. Liều có thể giảm sau 2 đến 4 ngày và ngưng sau khi điều trị trong khoảng 5 đến 7 ngày.
Liều dùng dexamethasone cho trẻ em là gì?
Liều dùng thông thường cho trẻ em mắc bệnh phù não
- Liều khởi đầu: 1 đến 2 mg/kg 1 lần uống, tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp.
- Liều duy trì: 1 đến 1,5 mg/kg/ngày, chia ra nhiều liều, dùng trong khoảng 4 đến 6 giờ trong 5 ngày, giảm liều trong 5 ngày, sau đó ngưng thuốc. Liều tối đa: 16 mg/ngày.
Liều dùng thông thường cho trẻ em để kháng viêm
- 0,08 đến 0,3 mg/kg/ngày hoặc 2,5 đến 5 mg/m2/ngày chia nhiều liều, dùng mỗi 6 đến 12 giờ.
Dexamethasone có những dạng và hàm lượng nào?
Dexamethasone có những dạng và hàm lượng sau:
- Dạng đậm đặc, thuốc uống: 1 mg/mL (30 mL);
- Dạng cồn ngọt, thuốc uống: 0,5 mg/5 mL (237 mL);
- Dạng dung dịch, thuốc uống: 0,5 mg/5 mL (240 mL, 500 mL);
- Dạng dung dịch, thuốc tiêm: 4 mg/mL ( 1mL, 5 mL, 30 mL); 10 mg/mL (1 mL, 10 mL);
- Viên nén, thuốc uống: dexamethasone 4mg, 5mg, 0.5mg, 0,75mg, 1mg, 1,5mg, 2mg, 6mg.
Tác dụng phụ
Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng dexamethasone?
Tác dụng phụ thường gặp bao gồm thay đổi thị lực, sưng phù, tăng cân nhanh.
Hãy gọi cấp cứu nếu bạn mắc bất cứ dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng như: phát ban, khó thở, sưng mặt, môi lưỡi, họng.
Gọi cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn mắc bất cứ tác dụng phụ nghiêm trọng nào như:
- Vấn đề về thị lực;
- Sưng phù, tăng cân nhanh, khó thở;
- Trầm cảm nghiêm trọng, suy nghĩ, hành vi thay đổi, co giật;
- Đi tiêu ra máu, ho ra máu;
- Viêm tuyến tụy (đau ở bụng trên lan đến lưng, buồn nôn, nôn mửa, nhịp tim nhanh);
- Kali máu thấp (lú lẫn, nhịp tim bất thường, khát dữ dội đi tiều nhiều, khó chịu ở chân, yếu cơ);
- Tăng huyết áp đe dọa tính mạng (đau đầu dữ dội, hoa mắt, ù tai, lo âu, đau ngực, thiếu hơi, nhịp tim bất thường, co giật).
Những tác dụng phụ ít nghiêm trọng như:
- Khó ngủ, tâm trạng thay đổi;
- Nổi mụn, da khô, da mỏng, bầm hoặc đổi màu;
- Vết thương lâu lành;
- Vã mồ hôi nhiều;
- Đau đầu, choáng váng, cảm giác quay cuồng;
- Buồn nôn, đau dạ dày;
- Yếu cơ;
- Thay đổi vị trí mỡ trong cơ thể (đặc biệt ở cánh tay, cẳng chân, mặt, cổ, ngực, eo).
Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thận trọng/Cảnh báo
Trước dùng thuốc dexamethasone bạn cần biết những gì?
Trước khi dùng dexamethasone bạn cần:
- Báo với bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn bị dị ứng với dexamethasone, aspirin, tartrazine, hay bất kỳ thuốc nào khác;
- Báo với bác sĩ hoặc dược sĩ những thuốc bạn đang dùng đặc biệt những thuốc như chống đông máu như warfarin (Coumadin), arthritis medications, aspirin, cyclosporine (Neoral, Sandimmune), digoxin (Lanoxin), thuốc lợi tiểu, ephedrine, estrogen (Premarin), ketoconazole (Nizoral), thuốc tránh thai đường uống, phenobarbital, phenytoin (Dilantin), rifampin (Rifadin), theophylline (Theo-Dur), và các loại vitamin;
- Nếu bạn bị nhiễm trùng do nấm, đừng dùng dexamethasone mà không hỏi bác sĩ;
- Báo với bác sĩ nếu bạn bị bệnh gan, thận, đường ruột, bệnh tim, tiểu đường, suy tuyến giáp, bệnh tâm thần, bệnh nhược cơ, loãng xương, viêm mắt, co giật, viêm phổi, u xơ;
- Báo với bác sĩ nếu bạn mang thai, có ý định có thai, cho con bú. Nếu bạn mang thai trong thời gian dùng thuốc này, hãy gọi cho bác sĩ;
- Nếu bạn sắp phẫu thuật (kể cả phẫu thuật nha khoa), hãy nói với bác sĩ hoặc nha sĩ bạn đang dùng dexamethasone;
- Nếu bạn có tiền sử bị viêm loét, dùng aspirin liều cao hay những thuốc hen suyễn khác, hạn chế uống thức uống có cồn trong khi dùng thuốc. Dexamethasone làm cho dạ dày và ruột non mẫn cảm với tác dụng của cồn, aspirin, và một số thuốc trị thấp khớp khác. Điều này gia tăng nguy cơ ung thư.
Những điều cần lưu ý nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú
Vẫn chưa có đầy đủ các nghiên cứu để xác định rủi ro khi dùng thuốc này trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi dùng thuốc, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.
Tương tác thuốc
Dexamethasone có thể tương tác với thuốc nào?
Tương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Tài liệu này không bao gồm đầy đủ các tương tác thuốc có thể xảy ra. Hãy viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn xem. Không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
- Aspirin (dùng thường xuyên hoặc dùng liều cao);
- Thuốc lợi tiểu;
- Thuốc chống đông máu như warfarin (Coumadin);
- Cyclosporine (Gengraf, Neoral, Sandimmune);
- Insulin hoặc thuốc trị tiểu đường dạng uống;
- Ketoconazole (Nizoral);
- Rifampin (Rifadin, Rifater, Rifamate, Rimactane);
- Thuốc trị động kinh như phenytoin (Dilantin) hoặc phenobarbital (Luminal, Solfoton).
Thức ăn và rượu bia có tương tác tới dexamethasone không?
Những loại thuốc nhất định không được dùng trong bữa ăn hoặc cùng lúc với những loại thức ăn nhất định vì có thể xảy ra tương tác. Rượu và thuốc lá cũng có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe của bạn về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc dexamethasone?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là:
- Bệnh đục thủy tinh thể;
- Bệnh suy tim sung huyết;
- Hội chứng Cushing;
- Tiểu đường;
- Nhiễm trùng mắt;
- Tích dịch trong cơ thể;
- Bệnh tăng nhãn áp;
- Tăng đường huyết;
- Tăng huyết áp;
- Nhiễm trùng (như nhiễm khuẩn, virus, nấm);
- Tâm trạng thay đổi;
- Bệnh nhược cơ;
- Loãng xương;
- Loét dạ dày – tá tràng;
- Thay đổi tính cách;
- Bệnh dạ dày, đường ruột (viêm loét đại tràng);
- Lao phổi;
- Nhiễm trùng do nấm;
- Nhiễm trùng mắt do herpes simplex – Không dùng dexamethasone nếu bạn mắc tình trạng này.
Khẩn cấp/Quá liều
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.
Các bài viết của Bacsidanang.com Group chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
“Bacsidanang.com – Trang web cung cấp những thông tin chính thống về sức khỏe và địa chỉ khám bệnh tin cậy ở Đà Nẵng. Email:bacsidanang@gmail.com.”
