Phẫu thuật nội soi bóc nhân tuyến tiền liệt bằng laser Holmium (HoLEP) là một phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu cho bệnh lý tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (BPH). Với phương pháp phẫu thuật này, phẫu thuật viên sử dụng năng lượng tia laser Holmium để bóc tách gần như toàn bộ phần mô tuyến tiền liệt gây ra tình trạng tắc nghẽn đường tiểu ở bệnh nhân. Sau đó, một dụng cụ gọi là máy xay mô (morcellator) sẽ được sử dụng để xay nhỏ mô tuyến tiền liệt và hút ra ngoài7. HoLEP được coi là phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn, với tỷ lệ biến chứng thấp và thời gian phục hồi nhanh chóng6.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết và ngắn gọn về những lưu ý sau phẫu thuật HoLEP, bao gồm các vấn đề quan trọng như chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật, chăm sóc sau phẫu thuật, điều trị đau sau mổ, chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, theo dõi các biến chứng và lịch hẹn tái khám.
Chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật
Trước khi phẫu thuật HoLEP, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện một số xét nghiệm để đánh giá tình trạng sức khỏe và mức độ nghiêm trọng của bệnh3. Các xét nghiệm này có thể bao gồm:
- Khám trực tràng: Bác sĩ sẽ kiểm tra kích thước và hình dạng của tuyến tiền liệt bằng cách đưa ngón tay vào trực tràng đánh giá tuyến tiền liệt của bạn.
- Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm này giúp phát hiện nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc các vấn đề khác và có thái độ can thiệp phù hợp trước phẫu thuật.
- Đo lưu lượng nước tiểu: Xét nghiệm này đo tốc độ và lượng nước tiểu bạn có thể bài tiết, giúp đánh giá mức độ tắc nghẽn.
- Nội soi bàng quang (cystoscopy): Trong một số trường hợp bác sĩ chỉ định nội soi bàng quang để đánh giá niệu đạo, tuyến tiền liệt và bàng quang trước phẫu thuật3.
- Siêu âm: Siêu âm giúp xác định kích thước tuyến tiền liệt, đo thể tích nước tiểu tồn lưu và phát hiện các vấn đề khác ở bàng quang hoặc thận.
Chăm sóc sau phẫu thuật
Sau phẫu thuật HoLEP, bệnh nhân thường được xuất viện trong vòng 1-2 ngày3. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi và giảm thiểu nguy cơ biến chứng, bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc sau:
Thuốc
Một tuần trước và sau phẫu thuật, bạn cần ngưng sử dụng các loại thuốc làm loãng máu như Plavix®, Coumadin®, Aspirin, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và các loại thực phẩm chức năng bổ sung dinh dưỡng hoặc thảo dược9. Điều này rất quan trọng để giảm nguy cơ chảy máu trong và sau phẫu thuật. Nếu cần giảm đau trong thời gian này, bạn có thể sử dụng Paracetamol (acetaminophen). Bác sĩ sẽ liên hệ với bác sĩ điều trị của bạn để xác nhận việc ngưng sử dụng các loại thuốc này là an toàn9.
HoLEP là phẫu thuật nội soi, không có vết mổ trên da
Vì HoLEP là phẫu thuật nội soi, không có vết mổ trên da. Tuy nhiên, bệnh nhân có thể cảm thấy khó chịu hoặc đau nhẹ ở vùng niệu đạo trong vài ngày đầu sau phẫu thuật3. Cảm giác này là bình thường và thường sẽ hết trong vài ngày.
Điều trị giảm đau
Sau phẫu thuật HoLEP bệnh nhân thường đau nhẹ và có thể điều trị bằng thuốc giảm đau không kê đơn như Paracetamol9. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau mạnh hơn nếu cần thiết.
Chế độ ăn uống
Bệnh nhân nên uống nhiều nước sau phẫu thuật để giúp làm sạch đường tiết niệu, loại bỏ máu cục và mảnh mô tuyến tiền liệt, đồng thời ngăn ngừa nhiễm trùng3. Nên bắt đầu với chế độ ăn lỏng và dần dần chuyển sang chế độ ăn đặc khi cơ thể dung nạp được9.
Hoạt động thể chất
Bệnh nhân có thể đi lại nhẹ nhàng ngay sau phẫu thuật3. Tuy nhiên, cần tránh các hoạt động gắng sức như chạy bộ, nâng vật nặng trong ít nhất 2 tuần3. Các hoạt động ngồi dạng chân như đi xe đạp, cưỡi ngựa cũng nên tránh trong 4-6 tuần3. Hầu hết bệnh nhân có thể quay trở lại làm việc sau 1-2 tuần, tùy thuộc vào tính chất công việc3. Bạn có thể quay lại các hoạt động bình thường khoảng 3 tuần sau phẫu thuật9.
Theo dõi các biến chứng sau phẫu thuật
Mặc dù HoLEP là một phẫu thuật an toàn, nhưng vẫn có thể xảy ra một số biến chứng. Hầu hết các biến cố sau phẫu thuật HoLEP đều nhẹ, tạm thời và sẽ cải thiện theo thời gian3. Dưới đây là một số biến chứng tiềm ẩn và cách quản lý chúng:
Các triệu chứng liên quan đến đường tiết niệu:
- Chảy máu: Nước tiểu có màu hồng nhạt là thường gặp sau phẫu thuật1. Tuy nhiên, nếu nước tiểu có màu đỏ tươi, có cục máu đông hoặc chảy máu nhiều, cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức1.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Đây là biến chứng có thể xảy ra sau bất kỳ phẫu thuật nào liên quan đến đường tiết niệu1. Các triệu chứng bao gồm sốt, ớn lạnh, tiểu buốt, tiểu rắt. Nếu có các triệu chứng này, cần liên hệ với bác sĩ ngay3.
- Hẹp niệu đạo: Xơ sẹo sau phẫu thuật có thể gây hẹp niệu đạo, gây cản trở dòng chảy của nước tiểu làm bệnh nhân có triệu chứng tiểu khó, hoặc bí tiểu cấp1.
- Tiểu không tự chủ: Tiểu són hoặc rỉ nước tiểu có thể xảy ra sau phẫu thuật do bàng quang đã quen với việc phải đẩy nước tiểu qua niệu đạo bị hẹp1. Tình trạng này thường cải thiện theo thời gian1. Thực hiện các bài tập Kegel trước và sau phẫu thuật có thể giúp tăng cường cơ sàn chậu và cải thiện khả năng kiểm soát bàng quang6.
- Bí tiểu: Trong một số ít trường hợp, sau khi rút ống thông tiểu, bệnh nhân có thể không tự đi tiểu lại được. Lúc này, bác sĩ có thể phải đặt lại ống thông niệu đạo để bàng quang được nghỉ ngơi và hồi phục, hoặc hướng dẫn bạn cách tự đặt ống thông tiểu vài lần trong ngày cho đến khi tình trạng sưng giảm bớt và bạn có thể đi tiểu bình thường1.
Chức năng tình dục:
- Xuất tinh ngược dòng: Đây là biến chứng thường gặp sau HoLEP, tinh dịch đi ngược vào bàng quang thay vì được phóng ra ngoài qua niệu đạo dương vật1. Biến chứng này không gây hại và thường không ảnh hưởng đến khoái cảm tình dục, nhưng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản1.
- Rối loạn cương dương: Nguy cơ rối loạn cương dương sau HoLEP là rất thấp1.
Các biến chứng khác:
- Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) và viêm phổi sau phẫu thuật: Đây là những biến chứng có thể xảy ra do phẫu thuật và nằm nghỉ trên giường kéo dài4. Để giảm thiểu nguy cơ, bệnh nhân sẽ được khuyến khích vận động sớm sau phẫu thuật, tập các bài tập cổ chân, và có thể được chỉ định mang vớ y khoa.
- Cần đặt lại ống thông tiểu: Đôi khi, sau khi rút ống thông tiểu, bác sĩ có thể cần phải đặt lại ống thông. Điều này không phải là một vấn đề đáng lo ngại và đôi khi là cần thiết để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi4.
Lịch hẹn tái khám
Bệnh nhân sẽ được lên lịch tái khám sau phẫu thuật để bác sĩ theo dõi quá trình hồi phục và đánh giá hiệu quả điều trị3. Trong lần tái khám này, bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm như đo lưu lượng nước tiểu, siêu âm bụng đánh giá bàng quang3.
HoLEP so với các phương pháp phẫu thuật khác
So với phương pháp phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt qua niệu đạo truyền thống (TURP), HoLEP mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:
- Ít chảy máu hơn: HoLEP sử dụng laser để cắt và cầm máu đồng thời, giúp giảm thiểu mất máu trong quá trình phẫu thuật.
- Thời gian nằm viện ngắn hơn: Bệnh nhân HoLEP thường chỉ cần nằm viện 1-2 ngày, trong khi TURP có thể yêu cầu nằm viện lâu hơn.
- Ít biến chứng hơn: HoLEP có tỷ lệ biến chứng thấp hơn so với TURP, bao gồm giảm nguy cơ nhiễm trùng, hẹp niệu đạo và rối loạn cương dương.
- Tỷ lệ tái phẫu thuật thấp hơn: HoLEP loại bỏ hoàn toàn phần mô tuyến tiền liệt gây tắc nghẽn, do đó giảm thiểu nguy cơ tái phát triệu chứng và cần phẫu thuật lại.
Tóm lại
Phẫu thuật nội soi bóc nhân tuyến tiền liệt bằng laser Holmium (HoLEP) là một phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh lý tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (BPH)3. Bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc sau phẫu thuật để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi và giảm thiểu nguy cơ biến chứng1. HoLEP mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân, bao gồm giảm mất máu, thời gian nằm viện ngắn, ít đau và ít biến chứng hơn so với các phương pháp phẫu thuật khác3. Một ưu điểm nữa của HoLEP là cho phép bảo tồn mô tuyến tiền liệt để xét nghiệm, giúp phát hiện ung thư tuyến tiền liệt nếu có2.
Sau phẫu thuật HoLEP, hầu hết bệnh nhân đều có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng đường tiết niệu và nâng cao chất lượng cuộc sống. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho BPH nên được quyết định dựa trên sự trao đổi kỹ lưỡng giữa bệnh nhân và bác sĩ. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào, hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
Để cung cấp thông tin chính xác và cập nhật nhất, bài viết này dựa trên nghiên cứu từ các nguồn uy tín như Mayo Clinic, Johns Hopkins Medicine, Cleveland Clinic, UCLA Health và các bệnh viện, ấn phẩm y khoa khác.
Nguồn trích dẫn:
1. Prostate laser surgery – Mayo Clinic, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/prostate-laser-surgery/about/pac-20384874
2. HoLEP Procedure: Holmium Laser Enucleation of the Prostate …, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/benign-prostatic-hyperplasia-bph/prostate-holmium-laser-enucleation-holep
3. Holmium Laser Enucleation of the Prostate (HoLEP) – Cleveland Clinic, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/17917-holmium-laser-enucleation-of-the-prostate-holep
4. Post Operative Care – UCLA Santa Monica Medical Center, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.uclahealth.org/hospitals/santa-monica/patients-visitors/orthospine-preoperative/post-operative-care
5. www.mayoclinic.org, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/holmium-laser-prostate-surgery/about/pac-20384871#:~:text=Holmium%20laser%20prostate%20surgery%20is,urine%20flow%20through%20the%20prostate.
6. Holmium Laser Enucleation of the Prostate (HoLEP) – Yale Medicine, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.yalemedicine.org/conditions/holmium-laser-enucleation-of-the-prostate-holep
7. Holmium laser prostate surgery – Mayo Clinic, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/holmium-laser-prostate-surgery/about/pac-20384871
8. HoLep Prostate Treatment | UVA Health, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://uvahealth.com/services/prostate/holep
9. Holmium Laser Enucleation of the Prostate | University of Michigan Health, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.uofmhealth.org/conditions-treatments/holmium-laser-enucleation-prostate
10. HoLEP (Laser Enucleation of Prostate) – Newcastle Hospitals NHS Foundation Trust, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.newcastle-hospitals.nhs.uk/services/urology/our-services/laser-prostate-surgery/holep-laser-enucleation-of-prostate/
11. Aquablation | Johns Hopkins Medicine, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/benign-prostatic-hyperplasia-bph/aquablation
12. HoLEP (Holmium Laser Enucleation of the Prostate) – University of Utah Health, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://healthcare.utah.edu/urology/conditions/enlarged-prostate/surgery/holep
13. Holmium Laser Enucleation of the Prostate (HoLEP) | RWJBarnabas Health, New Jersey, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.rwjbh.org/treatment-care/urology/holmium-laser-enucleation-of-the-prostate-holep-/
14. HoLEP Provides Treatment for Enlarged Prostate With Fewer Side Effects, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://www.uhhospitals.org/for-clinicians/articles-and-news/articles/2017/01/holep-provides-treatment-for-enlarged-prostate-with-fewer-side-effects
15. HoLEP | University of Miami Health System, truy cập vào tháng 3 11, 2025, https://umiamihealth.org/treatments-and-services/urology/holep