QUY TRÌNH VỆ SINH TIỆT TRÙNG MÁY NỘI SOI
I. Mục đích:
– Rửa, khử khuẩn và tiệt khuẩn máy ngay sau khi soi sẽ bảo đảm cho máy hoạt động tốt, duy ừì độ bền của máy và tránh lây chéo giữa bệnh nhân với bệnh nhân và giữa bệnh nhân với người làm thủ thuật.
– Phải biết sử dụng các dung dịch khử khuẩn và tiệt khuẩn theo đúng quy định.
– Phải biết quy trình khử khuẩn và tiệt khuẩn, bảo quản máy để đảm bảo hiệu quả của việc khử khuẩn máy, tránh làm hỏng máy.
– Định nghĩa:
+ Rửa máy (cleaning): loại bỏ máu, dịch tiết và các mảng bám ra khỏi máy và dụng cụ.
+ Khử khuẩn (Disinfection): là sự làm giảm hoặc phá hủy các tổ chức hữu cơ, vi khuẩn, virut, nấm, và một số loại bào tử đến giới hạn an toàn cho bệnh nhân.
+ Tiệt khuẩn (sterilization): là loại bỏ hoàn toàn các vi sinh vật sống.
II. Các phương pháp khử khuẩn và tiệt khuẩn:
1.Các dụng cụ tẩy rửa, khử khuẩn và tiệt khuẩn:
a) Tiêu chuẩn chung cho các dung dịch khử khuẩn và tiệt khuẩn:
– Khử trùng với hiệu quả cao.
– Tiệt khuẩn với phổ rộng: diệt vi khuẩn, virut, trực khuẩn lao, nấm…
– Không ảnh hưởng tới máy và dụng cụ nội soi.
– Không ảnh hường tới mồi trường.
– An toàn và dễ sử dụng.
b) Dung dịch khử khuẩn:
– Dung dịch tẩy rửa và làm sạch dụng cụ: INSTRU ZYM
+ Chỉ sử dụng loại dành riêng cho thiết bị y tế.
+ Pha loãng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
+ Chùi rửa bên ngoài ống soi với miếng vải mềm.
+ Chải rửa kênh vận hành bằng chổi chuyên dụng hoặc bơm hút
– Thành phần của INSTRU ZYM:
+ 3 % Enzyme Protease.
+ 0.4 % Enzyme Amylase.
+ 8.25 % C12-C18-Ethoxylatee linear alcohol.
+ Ethylene glycol hay các thành phần khác của sản phẩm,
c) Dung dịch tiệt khuẩn:
* Glutaraldehyde (GA): Cidex, Asep, Totacide 28, Steranios
+ Đặc tính:
– Sử dụng rộng rãi nhất.
– Thời gian ngâm máy: 20 phút.
– Tuổi thọ: 14 ngày.
– Thích hợp với các máy nội soi Olympus, Pentax, Fujinon
+ Nhược điểm:
– Gây dị ứng da và mắt.
– Bệnh nhân: viêm đại tràng, tiêu chảy, đau bụng…
– Tác động kém với Mycobacteria không điển hình.
* Orthophthalaldehyde (OPA): Cidex OPA
+ Đặc tính:
– Khả năng khử khuẩn cao
– Thời gian ngâm máy: 5 phút (tốt nhất 12 phút).
– Tuổi thọ: 14 ngày.
– Thích hợp với các máy nội soi Olympus, Pentax, Fujinon
+ Nhược điểm:
– Chưa có đánh giá về mức độ an toàn khi tiếp xúc lâu dài.
– Gây nhuộm màu: áo, thiết bị, da, viêm kết mạc mắt
– Gây đông vón protein -> Biofilm
* Peractic acid (PAA): Nu cidex 0.35%, Streris0.20%, Anioxyde 1000
+ Đặc tính:
– Hiệu quả khử khuẩn tốt hom GA
– Thời gian ngâm máy: 5-15 phút.
– Ít gây dị ứng, an toàn với môi trường.
– Không gây đông vón protein -> biotilm.
– Không gây đề kháng khi sử dụng lâu dài.
+ Nhược điểm:
– Tính ổn định thấp.
– Khả năng ăn mòn -> ảnh hưởng ống soi khi sử dụng lâu dài.
– Giá thành cao
* Endo star R.F.U: Hiện đang được sử dụng tại khoa TDCN
+ Đặc tính:
– Dung dịch khử khuẩn không chứa Aldehyde và Phenol.
– Thời gian ngâm máy: 15 phút.
– Tuổi thọ: 14 ngày.
– ít gây dị ứng, an toàn với môi trường.
+ Nhược điểm:
– Sản phẩm có thể gây kích ứng trên da.
– Sản phẩm dễ cháy -> để nơi khô ráo, nhiệt độ lưu trữ từ 0 đến 30 độ c.
2. Các dụng cụ tiệt khuẩn máy soi và các dụng cụ nội soi:
– Tiệt khuẩn bằng tay: chậu nhựa chuyên dụng có nắp, bàn chải dài, bàn chải ngắn, van bơm tăng cường, van hút tăng cường, van ba chiều.
– Tiệt khuẩn bằng máy rửa tự động: máy rửa tự động; Olympus, máy clear-top MW-S, máy DSD-201…
III. Kỹ thuật khử khuẩn và tiệt khuẩn máy soi và dụng cụ nội soi:
1. Khử khuẩn và tiệt khuẩn máy soi bằng tay
Phải tẩy rửa, khử khuẩn, tiệt khuẩn máy nội soi và các dụng cụ nội soi ngay sau khi soi xong. Quy trình tẩy rửa, khử khuẩn, tiệt khuẩn được thực hiện theo các bước sau:
Tẩy rửa sơ bộ -> Thử rò rỉ -> Khử khuẩn -> Tráng bằng nước sạch ->Tiệt khuẩn -> Tráng bằng nước cất hoặc nước máy sạch -> sấy khô
a) Tẩy rửa sơ bộ
Dùng 500 ml nước xà phòng trung tính hoặc chất tẩy rửa có hoạt tính enzym để vào một bình nước nhỏ ngay sau khi rút máy soi ra khỏi bệnh nhân, dùng van hút tăng cường hút trong vòng 30 giây, dùng gạc rửa phía ngoài ống soi.
b) Thử rò rỉ
Rất quan trọng vì nếu máy bị rách phần cao su, hoặc thủng kênh sinh thiết thì khi ngâm máy vào dung dịch khử khuẩn, dung dịch sẽ vào bên trong máy làm hư hỏng máy. Có hai cách thử rò rỉ
– Thử rò rỉ bằng đồng hồ thử
– Thử rò rỉ bằng nguồn ánh sáng hoặc máy thử rò rỉ
c) Khử khuẩn
– Chỉ tiến hành khử khuẩn khi máy không bị rách. Dùng 5 lít xà phòng trung tính hoặc dung dịch khử khuẩn có hoạt tính enzym đựng vào chậu chuyên dụng có nắp đậy, chú ý đường kính chậu phải trên 40 cm để máy soi không bị cuộn quá nhỏ làm gãy các sợi thủy tinh bên trong máy.
– Nhúng chìm toàn bộ dây soi vào dung dịch khử khuẩn:
+ Dùng van ba chiều rửa sạch các đường sinh thiết, bơm hơi và nước.
+ Dùng bàn chải dài cọ các đường sinh thiết, đường bơm hơi và nước.
+ Dùng bàn chải ngắn cọ các lỗ van và đầu ống soi.
+ Dùng gạc mềm rửa phía ngoài ống soi.
d) Tráng máy bằng nước sạch
Các bước giống như khử khuẩn máy, tráng sạch các đường bên trong máy và phần cao su bên ngoài máy.
e) Tiệt khuẩn máy
Dùng 5 lít dung dịch tiệt khuẩn đựng trong chậu rửa chuyên dụng và tiến hành theo các bước như trong khử khuẩn.Khi nhấc máy soi ra dùng van ba chiều đẩy hết dung dịch tiệt khuẩn ra khỏi máy soi.Tráng máy soi bằng nước cất hoặc nước sạch, tráng bên trong và bên ngoài máy theo các bước quy định.
J) Làm khô máy
Lau khô toàn bộ bên ngoài máy. Làm khô đường bên ứong máy: dùng máy hút để làm khô đường sinh thiết, dùng bộ phận bơm hơi để làm khô đường bom hơi và nước. Sau khi kết thúc buổi soi phải tháo hết van, treo máy vào nơi thoáng, khô, sạch.
2. Khử khuẩn, tiệt khuẩn máy soi bằng máy rửa tự động
Ưu điểm : Không phụ thuộc vào người rửa máy, hoạt động theo chương trình đã cài sẵn, bảo đảm tính khách quan.
3. Tẩy rửa, khử khuẩn và tiệt khuẩn các dụng cụ nội soi
– Các dụng cụ nội soi như: kềm gắp dị vật, kim tiêm cầm máu, bộ thắt tĩnh mạch thực quản.
– Nếu dụng cụ có vỏ bọc Teflon bên ngoài phải rửa sạch cả bên trong và bên ngoài trước khi khử khuẩn và tiệt khuẩn.
IV. Bảo quản máy nội soi:
Trước và sau khi soi phải kiểm ứa lại toàn bộ chức năng của máy soi:
– Bộ phận hút.
– Bộ phận bơm hoi, bơm nước
– Ánh sáng, hình ảnh
– Bộ phận cơ:quay phải-trái, lên-xuống
– Không bị thủng, rách
Bacsidanang.com – Thông tin khám bệnh ở Đà Nẵng, Thiết bị y tế Gia đình Đà Nẵng .
Danh bạ bác sĩ, phòng khám ở Đà Nẵng, dịch vụ y tế, khám tiết niệu nam khoa ở Đà Nẵng, phẫu thuật thẩm mỹ ở Đà Nẵng, thiết bị y tế gia đình Đà Nẵng, thực phẩm chức năng Đà Nẵng.
