Rối loạn cương dương (Erectile dysfunction) là một tình trạng thường gặp trong hầu hết các bệnh lý mạn tính ở nam giới, biểu hiện tình trạng người đàn ông không thể đạt được và duy trì sự cương dương vật đủ cứng để thực hiện hoặc thoả mãn cuộc giao hợp. Dưới đây bacsidanang.com xin thông tin đến bạn khám và điều trị rối loạn cương ở Đà Nẵng để bạn tham khảo.
Để chẩn đoán rối loạn cương dương có thể dựa vào Chỉ số Quốc tế về Chức năng Cương Dương vật (The international Index of Erectile Function – IIEF)1 được đề xuất năm 1997 đã được nhiều nghiên cứu chứng minh là một công cụ hữu ích trong chẩn đoán rối loạn cương dương2, giúp cả bác sĩ và bệnh nhân trong lượng giá tình trạng và mức độ rối loạn cương dương.
Vậy rối loạn cương dương là gì, nó biểu hiện như thế nào? Có nguy hiểm không, điều trị được không? Khám và điều trị rối loạn cương dương ở đâu tại Đà Nẵng? Cùng tìm hiểu các thông tin hữu ích bên dưới nhé!
Rối loạn cương dương là gì?
Rối loạn cương dương Tiếng Anh là Erectile Disfuntion (ED) hay còn gọi là chứng bất lực là hiện tượng bệnh lý không đạt được sự cương cứng dương vật và duy trì mức độ cần thiết để đảm bảo sinh hoạt tình dục bình thường.
Rối loạn cương có thể biểu hiện của tình trạng thiểu năng sinh dục nam, tuy nhiên, rối loạn cương dương vật cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác chứ không đơn thuần là thiếu hụt testosteron huyết tương.
Rối loạn cương hay gặp ở nam giới ở tuổi trung niên nhưng thường gặp hơn ở những người cao tuổi, tuy vậy vẫn có thể gặp phải ở những người trẻ tuổi. Rất nhiều lý do dẫn đến chứng bệnh rối loạn cương và tình trạng này tác động lên chất lượng sống không chỉ của nam giới mà cả bạn tình của họ ở những mức độ khác nhau.
Bệnh rối loạn cương dương thường gặp ở người lớn tuổi?
Mặc dù chứng rối loạn cương dương thường gặp ở nam giới từ 60 tuổi trở lên, nhưng có thể xảy ra bất kỳ ở tuổi nào. Bình thường, đa số nam giới đều bị có thể bị rối loạn cương dương vật ở những mức độ, tại những thời điểm và thời gian khác nhau nhưng thường nhanh chóng hồi phục và không để lại di chứng gì trầm trọng.
Khi nam giới già đi, chức năng sinh lý khi sinh hoạt tình dục cũng thay đổi dần theo thời gian, đó là một quy luật tất yếu, đàn ông lớn tuổi lâu đạt tới trạng thái cương cứng hơn, không đạt độ cương cứng dương vật như thời trẻ, cần phải kích thích nhiều và trực tiếp tại dương vật mới đạt được trạng thái cương cứng. Tình trạng cực khoái cũng giảm sút, số lượng tinh dịch xuất ra cũng ít hơn, thời gian hồi phục giữa các lần cương cứng ngày càng dài hơn.
Rối loạn cương dương được biểu hiện dần dần về mức độ cương cứng và thời gian duy trì độ cương cứng của dương vật do sự giảm thiểu từ từ việc sản xuất hormon sinh dục nam testosteron, nhưng sự rối loạn này đã ảnh hưỏng đến chất lượng sống như giảm ham muốn về tình dục, mất khả năng cương của dương vật, mất sinh khí.
Xem thêm: Suy sinh dục nam (testosterone deficiency, hypogonadism)
Khi bị Rối loạn cương dương hoàn toàn và kéo dài sẽ tác động rất lớn đến tâm lý nam giới về tự nhận thức hình ảnh của bản thân lẫn cuộc sống tình dục của bạn tình họ. Khi Rối loạn cương dương trở thành một vấn đề nặng nề thì có thể là một nguyên nhân dẫn đến những rối loạn về thể chất và tâm thần cần được điều trị tích cực. Đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa người thầy thuốc nam khoa và tâm thần cũng như xã hội học và chuyên gia tâm lý.
Rối loạn cương dương có những biểu hiện như thế nào?
Dương vật được cấu tạo bằng hai khối cấu trúc hình trụ nằm song song với nhau gọi là hai thể hang, chạy dọc theo chiều dài của ống dẫn nước tiểu hay tinh dịch (niệu đạo). Khi bị kích thích, các xung động thần kinh làm cho lưu lượng máu dồn về các thể hang tăng lên gấp 7 lần bình thường. Sự gia tăng lưu lượng máu đột ngột này sẽ bơm căng phồng thể hang và tạo nên sự căng cứng dương vật.
Xem thêm: Giải Phẫu Dương Vật (Penile Anatomy)
Kích thích tình dục hoặc hưng phấn liên tục sẽ duy trì lưu lượng máu đổ dồn về hai thể hang nhiều hơn và duy trì tình trạng cương. Sau khi phóng tinh hay hết các kích thích tình dục, máu lại thoát ra khỏi các thể hang nhanh chóng và dương vật lại trở về kích thước như trước khi cương cứng.
Quá trình hình thành và duy trì cương dương vật:
- Kích thích: kích thích tình dục có được từ các kích thích thị giác, từ sự vuốt ve mơn trớn, từ những lời thủ thỉ ngọt ngào hay mùi hương quyến rũ và cảm xúc tình dục.
- Đáp ứng của hệ thần kinh: não truyền các kích thích tình dục đến các thần kinh chi phối hoạt động tình dục để kích hoạt quá trình tăng lưu lượng máu dồn về dương vật.
- Đáp ứng mạch máu: các mạch máu cấp máu cho dương vật giãn nở ra, dồn máu vào đầy các thể hang và gây cương.
Nếu có những tác động vào một trong ba yếu tố trên hay thiếu sự phối hợp đồng bộ nhịp nhàng giữa các bước thì sẽ gây ra lối loạn cương dương.
Xem thêm: Sinh Lý Tình Dục Và Các Giai đoạn Của Một Cuộc Yêu
Điều trị rối loạn cương dương
Cho đến nay, việc điều trị Rối loạn cương dương vẫn còn nhiều khó khăn và không có thuốc đặc hiệu mà phải sử dụng nhiều liệu pháp phối hợp, phần lớn là điều trị triệu chứng và không có biện pháp điều trị đặc hiệu. Vì vậy phải tùy thuộc vào từng bệnh nhân đế có chiến lược thích hợp và cụ thể. Trước khi điều trị, cần phải đánh giá các nguy cơ tim mạch để hạn chế những tác dụng không mong muốn hoặc tai biến khi dùng thuốc.
Các biện pháp chung điều trị Rối loạn cương dương
Trước hết, người thầy thuốc cần thảo luận cởi mở với bệnh nhân và bạn tình của họ về các vấn đề có liên quan đến RLCD nhằm loại bỏ những vếu tố nguy cơ và tìm nguyên nhân gây ra Rối loạn cương dương. Việc điều trị phải dựa vào nguyên nhân gây bệnh, cần phải cung cấp thông tin và giáo dục hoặc là tư vấn cặn kẽ cho bệnh nhân về sức khỏe tình dục. Những khả năng và các yếu tố tác động đến quá trình cương dương, cần có sự phối hợp và chia sẻ của cả hai người.
Tâm lý liệu pháp giúp ích cho người nam giới xóa bỏ mặc cảm, thiếu tự tin có thể cải thiện được mức độ bệnh lý.
Một chế độ ăn uống, sinh hoạt, lao động hợp lý, không quá căng thẳng về tinh thần cũng như không quá gắng sức. Kết hợp nghỉ ngơi, tinh thần thoải mái là một liệu pháp rất quan trọng không thể thiếu được trong quá trình điều trị.
Nếu Rối loạn cương dương vật là hậu quả của chấn thương mạch máu thì phải phẫu thuật để cung cấp đầy đủ lượng máu đến nuôi dưỡng cũng như khi có hiện tượng cương cứng dương vật.
Một số thuốc có tác dụng điều trị rối loạn cương dương
Sau đây là một số loại thuốc có tác dụng chữa trị cũng như hỗ trợ bệnh cương dương rất tốt. Được các bác sỹ trên thế giới công nhận về khả năng hỗ trợ cũng như chữa trị rất tốt bệnh rối loạn cương dương ở nam giới.
Thuốc ức chế PDE5 (enzym phosphodiesterase)
Mặc dù cơ chế điều hòa phức tạp nhưng nitric oxid có vai trò quan trọng nhất trong sự dãn cơ trơn ở vật hang của dương vật làm cho dương vật cương lên. Nitric oxid được phóng thích trực tiếp từ đầu tận cùng phó giao cảm và từ biểu mô mạch máu khi đáp ứng kích thích tình dục. Thuốc ức chế FDE5 làm tăng hoạt động của guanosin monophosphat (GMP) một hoạt chất có tác dụng dãn cơ trơn, làm cho máu tràn vào vật hang khiến dương vật cương cứng.
Thuốc Sildenafil
Được giới thiệu năm 1998, biệt dược là Viagra, với hàm lượng 25, 50 và 100 mg. Liều khuyến cáo lần đầu là 50 mg rồi dò liều cho thích hợp. Hiệu quả kéo dài 12 giờ.
Thuốc Tadalafi
Ra đời năm 2003, biệt dược là Cialis, hàm lượng 10 và 20 mg. Liều khuyến cáo lần đầu là 10 mg rồi dò liều thích hợp. Thuốc có tác dụng sau 30 phút, cao nhất sau 2 giờ, duy trì tới 36 giờ, không bị ảnh hưởng bởi thức ăn.
Thuốc Vardenail
Được sử dụng từ 2003, biệt dược là Levatra (viên nén), hàm lượng 5 mg, 10, 20 mg. Liều khuyến cáo lần đầu là 10 mg rồi dò liều cho thích hợp. Thuốc có hiệu quả sau 30 phút sử dụng.
Hàm lượng và thời gian sử dụng tùy thuộc từng cá thể phải thăm khám và theo dõi chặt chẽ. Tác dụng không mong muốn là đau đầu, xung huyết mũi, chóng mặt, đau lưng, đau cơ, bất thường về thị giác. Những tác dụng phụ này chỉ thoáng qua và nhanh hồi phục.
Chống chỉ định sử dụng nhóm thuốc nitrat cùng với nhóm PDE5 vì nguy cơ hạ huvết áp. Nếu bị đau thắt ngực khi đang sử dụng PDE5 thì không dùng nitroglycerin, chờ đến khi hết triệu chứng (24 giờ cho sildenafil và vardenail), còn khi dùng tadalafil thì phải chờ 48 giờ.
Thuốc tiêm vào vật hang Caverject
Liều sử dụng từ 5-40 microgam, cương dương vật xuất hiện sau 5-15 phút, thời gian duy trì tùy thuộc liều sử dụng. Tác dụng không mong muốn là xơ hóa dương vật, đau và cương đau dương vật kéo dài.
Thuốc tác động thần kinh trung ương Apomorphin (2003)
Ngậm dưới lưỡi, là thuốc đồng vận với dopamin có tác động ở hệ thần kinh trung uơng, thông qua nhân cạnh não thất ở vùng dưới đồi thị gây khởi phát cương dương vật khi có kích thích tình dục. Tỉ lệ thành công 46-55%. Có thể được chỉ định người bị đái tháo đường, thiếu máu cục bộ cơ tim, trầm cảm. Tác dụng không mong muốn là buồn nôn, nhịp tim nhanh.
Dùng nội tiết tố testosteron (Andriol)
Chú ý đến nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến ở người có tuổi nếu dùng kéo dài
Một số biện pháp điều trị khác để điều trị Rối loạn cương dương
- Dụng cụ bơm hút chân không: Chỉ định cho những bệnh nhân bị RLCD kéo dài, hay nguyên nhân do tâm lý, hoặc thất bại với các biện pháp khác. Dùng dụng cụ tạo một áp lực âm lên dương vật làm dương vật cương phồng lên. Sau đó dùng một vòng thắt bằng cao su ở ngang gốc dương vật để duy trì sự cương cứng kéo dài. Phương pháp này có hiệu quả cao, tỉ lệ gây dương vật cương cứng để giao hợp chiếm đến 90% thường sứ dụng kéo dài trong 3 tháng. Tác dụng không mong muốn là đau tê dương vật, xuất tinh chậm hoặc thay đổi cảm giác xuất tinh.
- Đặt thể hang nhân tạo: Khi các biện pháp đều thất bại ở những bệnh nhân bị RLCD thực thể, có thể đặt thể hang nhân tạo. Cần tư vấn chu đáo vì phương pháp này có giá thành đắt, dễ bị nhiễm khuẩn. Nếu bị nhiễm khuẩn, phải lấy ra và dùng kháng sinh liều cao. Có thể đặt lại sau khi lấy ra từ 6 đến 12 tháng.
- Các bài thuốc dân tộc hoặc y học cổ truyền: Có thể sử dụng các bài thuốc dân tộc hoặc y học cổ truyền vì có những bài thuốc tỏ ra có tác dụng rất tốt, cải thiện được tình trạng rối loạn này.
- Lưu ý: tất cả các thuốc trên đều có những tác dụng đến hệ tim mạch. Vì vậy, không được tự mua thuốc sử dụng mà bắt buộc phải được thầy thuốc chuyên khoa khám bệnh, kê đơn và theo dõi.
Rối loạn cương dương có chữa được không?
Có rất nhiều yếu tố nguy cơ có thể góp phần dẫn đến rối loạn cương cả về tâm lý lẫn thể chất. Có thể chia làm ba nhóm gây nên tình trạng Rối loạn cương dương: nguyên nhân tâm lý (sẽ ức chế trung ương về cơ chế cương mà không có tổn thương thực thể). Nguyên nhân thực thể là do các bất thường hay do tổn thương các mạch máu, thần kinh, nội tiết, thể hang; kết hợp giữa thực thể và tâm lý. Các nguyên nhân và yếu tố trên thường là kết hợp với nhau làm tăng tình trạng bệnh lý.
Rối loạn tâm lý:
Các nguyên nhân tâm lý và thực thể gây RLCD có mối liên hệ tương tác qua lại với nhau. Ví dụ, một rối loạn thể chất nhẹ có thể làm chậm đáp ứng tình dục và tạo ra cho người đó một mối lo lắng căng thẳng về khả năng đạt đến trạng thái cương của mình và sau đó chính sự căng thẳng này lại làm cho rối loạn cương trầm trọng hơn. Nguyên nhân tâm lý phổ biến nhất là stress, căng thẳng và mệt mỏi. Bất lực đôi khi cũng là một biến chứng của các rối loạn tâm lý khác như trầm cảm.
Những cảm xúc tiêu cực về bạn tình hay bộc lộ từ phía bạn tình như sự oán trách, thù nghịch hay kém hứng thú cũng có thể là một trong những yếu tố gây rối loạn cương. Ngoài ra, nguyên nhân rối loạn cương còn có thể do nghiện rượu và các thuốc kích thích thần kinh (ma túy). Trên thực tế, bệnh lý Rối loạn cương dương có thể là một trong những dấu hiệu đầu tiên của các bệnh lý tiềm ẩn khác. Stress, căng thẳng lo lắng hay trầm cảm, sang chấn tinh thần nặng.
Các bệnh mạn tính
Các bệnh lý về phổi, gan, thận, tim, thần kinh và mạch máu mạn tính có thể dẫn tới bất lực. Tương tự, các rối loạn về nội tiết đặc biệt là tiểu đường cũng có thể dẫn đến tình trạng này. Các mảng xơ vữa tích tụ trong lòng động mạch (xơ vữa động mạch) cũng có thể cản trở việc dồn máu vào các thể hang dương vật và gây nên bất lực. Ở một số người, rối loạn cương có thể do nồng độ hormon sinh dục nam testosteron trong máu thấp (thiểu năng sinh dục nam).
Những bệnh nhân bị xơ vữa thành mạch chiếm 40% ở những người bị Rối loạn cương dương và thường gặp ở những người trên 50 tuổi. Sự xơ vữa thành mạch đã làm làm giảm lượng máu đến dương vật gây nên hiện tượng RLCD.
Bệnh tiểu đường (dù bất kỳ ở dạng nào) chiếm khoảng 50% (từ 28-59%). Tần suất của bệnh phụ thuộc vào tuổi và mức độ nặng, nhẹ của bệnh. Suy thận mạn tính: 45%; suy gan: 28-70%; xơ cứng rải rác: 71%; bệnh Alzheimer 53%; bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính: 30%. Ngoài ra, còn có các bệnh khác như tim mạch, dạ dày, cao huyết áp; các rối loạn nội tiết như thiểu năng tinh hoàn, cường hay nhược tuyến giáp, tăng prolactin máu, giảm testosteron máu (< 10 nmol/L).
Nghiện các chất kích thích: nghiện rượu, cần sa hay các loại chất kích thích khác có thể gây ra chứng rối loạn cương và giảm ham muốn tình dục. Hút thuốc lá quá nhiều cũng có thể gây RLCD.
Các tổn thương thực thể
Chấn thương hay phẫu thuật: tổn thương các dây thần kinh chi phối hoạt động cương do các chấn thương vùng khung chậu hay tủy sống có thể gây ra rối loạn cương. Các phẫu thuật điều trị ung thư bàng quang, trực tràng hay ung thư tiền liệt tuyến cũng có thê gây ra rối loạn cương. Cưỡi xe đạp trong thời gian lâu cũng có thể gây ra rối loạn cương tạm thời. Phẫu thuật ung thư tiền liệt tuyến. Chấn thương cột sống làm tổn thương tủy. Bệnh xơ hóa rải rác từng đám.
Chấn thương, phẫu thuật, tia xạ vào vùng tầng sinh môn, tuyến tiền liệt, chấn thương cột sống, tủy sống.
Thuốc và một số yếu tố khác
Có rất nhiều loại thuốc, từ các thuốc chống trầm cảm, kháng histamin đến các thuốc trị cao huyết áp, giảm đau hay trị ung thư tiền liệt. Có thể gây ra chứng rối loạn cương do tác động cản trở các xung động thần kinh hay lưu lượng máu đến dương vật. Các thuốc an thần hay thuốc ngủ cũng có thể có ảnh hưởng tương tự.
Thuốc điều trị tăng huyết áp:
Các thuốc ảnh hưởng đến trung tâm giao cảm như methyldopa, clonidin, rerecpin. Thuốc chữa thần kinh trung ương và làm tăng prolactin đã ức chế thần kinh trung ương và làm tăng prolactin.
Thuốc chữa bệnh propalon làm giảm hưng phấn tình dục. Thuốc chẹn bêta như propalon làm giảm hưng phấn tình dục.
Thuốc an thần và chống trầm cảm:
Các thuốc điều trị dạ dày (cimetidin) và kháng androgen, ketoconazol. cyproteron acetat.
Như vậy có rất nhiều nguyên nhân gây ra RLCD, cùng với đó cũng có rất nhiều phương pháp được áp dụng để điều trị RLCD. Trên thực tế nếu như bệnh nhân được chẩn đoán chính xác bệnh, và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp thì tỷ lệ khỏi bệnh có thể đạt > 90%.
Rối loạn cương dương có tự khỏi không?
Rối loạn cương dương có rất nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do các rối loạn về tâm lý hoặc các tổn thương thực thể, nếu do tổn thương thực thể cần phải áp dụng các biện pháp điều trị thích hợp mới có thể khỏi, tỷ lệ khỏi bệnh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nữa. Còn nếu nguyên nhân RLCD do tâm lý, một số ít bệnh nhân bệnh có thể tự khỏi được mà không cần điều trị.
Tuy nhiên tỷ lệ này thấp và người bệnh cần bảo đảm rằng họ có thể cải thiện được những vấn đề tâm lý gây nên RLCD. Có thể kể đến như tạo tâm lý thoải mái, nhận được sự đồng cảm, chia sẻ từ bạn tình, chế độ dinh dưỡng, luyện tập thể dục thể thao hợp lý, tránh xa các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
Rối loạn cương dương có gây vô sinh không?
Trên thực tế rối loạn cương dương ảnh hưởng rất nhiều đến chức năng sinh sản. Ảnh hưởng lớn nhất chính là người bệnh không đủ sự cương cứng để có thể giao hợp một cách bình thường. Dẫn đến tinh trùng không thể xuất vào âm đạo của bạn tình, điều này có thể dẫn đến vô sinh.
Các phương pháp điều trị bệnh rối loạn cương dương trong bài viết này chỉ giúp các bạn tham khảo. Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc tự điều trị khi chưa có sự hướng dẫn của bác sỹ.
- https://reference.medscape.com/calculator/377/international-index-of-erectile-function-iief-5 [↩]
- The International Index of Erectile Function (IIEF) – Nature [↩]